شکست‌ها و پیروزی‌های فراموش نشدنی | مروری بر عملکرد هنرمندان مشهدی در ۱۰ دوره اخیر جشنواره فیلم فجر

شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز؛ در این دوره، ابراهیم ایرج زاد و رضا فرهمند برای بردن جایزه بهترین کارگردانی به رقابت می‌پردازند، سیدامیر سیدزاده و سیدمحمود رضوی، تهیه کنندگان مشهدی، برای دریافت سیمرغ بهترین فیلم تلاش می‌کنند، امیراطهر سهیلی برای سیمرغ بهترین فیلم نامه، سیدعباس حسینی و سعید ملتجی برای سیمرغ بهترین فیلم کوتاه و همچنین بازیگران شناخته شده‌ای، چون رضا عطاران، حامد بهداد، ساره بیات، رضا کیانیان، بهروز شعیبی و ساعد سهیلی درکنار هنرمندان تئاتر مشهد مانند محبوبه سلطانی، علی عامل عاشمی، مجتبی شفیعی، جواد خواجوی، حامد وکیلی و محمد اسلامی برای سیمرغ بازیگری نقش اول و مکمل با دیگر هنرمندان رقابت می‌کنند. ما به مناسبت آغاز چهل وسومین دوره جشنواره فیلم فجر، عملکرد هنرمندان مشهدی در ده دوره اخیر را مرور کرده‌ایم.

ناامید در ایستگاه چهل ودوم

چهل ودومین جشنواره فیلم فجر دوره چندان خوبی برای هنرمندان مشهدی نبود. در این دوره با وجود آنکه بهروز شعیبی، مرتضی علیزاده و محمدابراهیم غفاریان، به عنوان سه کارگردان مشهدی، به ترتیب با فیلم‌های «آغوش باز»، «بی بدن» و «نپتون» در جشنواره حضور داشتند، نتوانستند اتفاق خوبی را در اختتامیه رقم بزنند، به طوری که سهم آن‌ها فقط یک نامزدی در بخش بهترین کارگردانی فیلم اول برای مرتضی علیزاده بود.

همچنین پویانمایی «ساعت جادویی» که محمدمهدی نخعی راد و ناصر جاهدنیا، دو تهیه کننده شهرمان، تولید کرده‌اند، با وجود راهیابی به جشنواره، نظرات چندان مثبتی دریافت نکرد. از میان بازیگران مشهدی هم که در این دوره حضور داشتند، اما موفق به کسب سیمرغ و حتی نامزدی در بخش‌های مختلف نشدند، می‌توان به سینا مهراد (فیلم دو روز دیرتر)، هدایت هاشمی (فیلم قلب رقه)، مهران احمدی (فیلم آبی روشن) و محمدرضا صولتی (فیلم آسمان غرب) اشاره کرد.

۴ کاندیداتوری در جشنواره چهل ویکم

در چهل ویکمین دوره جشنواره، هنرمندان کمی از مشهد حضور داشتند ولی همان تعداد کم با آثارشان توانستند نظر داوران را جلب کنند و در چند بخش نامزد دریافت جایزه شوند؛ گرچه درنهایت دست خالی این رویداد را ترک کردند.

در این دوره، ابراهیم اصغری برای تهیه فیلم «شماره ۱۰» توانست در بخش بهترین فیلم، نامزد دریافت جایزه شود؛ فیلمی که به ماجرای فرار دو اسیر ایرانی از اردوگاه عراقی‌ها می‌پردازد. مهران احمدی، بازیگر خراسانی، نیز برای ایفای نقش «کاک شوان» در فیلم «غریب» درمیان نامزد‌های بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جای گرفت. او درنهایت این سیمرغ را به سجاد بابایی واگذار کرد. 

رضا نجاتی، فیلم ساز جوان مشهدی که با اولین ساخته بلندش به نام «بعد از رفتن» به جشنواره چهل و دوم راه پیدا کرده بود، نیز در بخش بهترین فیلم اول، نامزد دریافت سیمرغ شد. همچنین مسعود زارعیان، مستندساز شناخته شده شهرمان، با مستند غیرمسکونی توانست نظر داوران را جلب کند و در میان نامزد‌های بخش بهترین مستند جای بگیرد.

کسب ۲ سیمرغ در گام چهلم

در چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، فیلم متفاوت و معنی گرای «بدون قرار قبلی»، ساخته بهروز شعیبی که بخش زیادی از صحنه هایش در مشهد فیلم برداری شده بود، روی پرده سینما‌ها رفت و توانست برای او، نامزدی در بخش بهترین کارگردانی را به ارمغان بیاورد؛ البته شعیبی پیش از «بدون قرار قبلی» برای فیلم‌های «دارکوب» و «دهلیز» هم نامزد دریافت جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم فجر شده بود، ولی موفق به کسب این سیمرغ نشد، اما فیلمش دست خالی هم جشنواره چهلم را ترک نکرد.

«بدون قرار قبلی» در آن دوره توانست سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی را از آن خود کند؛ سیمرغی که از سال ۱۳۸۵ سازمان سینمایی کشور اهدا می‌کند. در جشنواره چهلم علاوه بر سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی، سیمرغ بهترین فیلم کوتاه هم به مشهدی‌ها رسید و رضا نجاتی جایزه این بخش را برای کارگردانی فیلم کوتاه «ارفاق» به دست آورد.

تجلیل از بازیگر و تهیه کننده مشهدی در جشنواره سی ونهم

رضا عطاران، بازیگر مشهدی محبوب و پرطرفدار سینما و تلویزیون که در دوره سی ونهم با دو فیلم «شیشلیک» و «روشن» در جشنواره حضور داشت، توانست سیمرغ بهترین بازیگر اول مرد را برای ایفای نقشی متفاوت در فیلم «روشن»، ساخته روح ا... حجازی، از آن خود کند و تعداد سیمرغ‌های بازیگری اش را به عدد دو برساند. او در این فیلم، نقش مرد میان سالی را بازی می‌کند که عشق بازیگری دارد، اما در آستانه فروپاشی است. دیگر سیمرغی که در جشنواره سی ونهم به مشهدی‌ها رسید، سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی بود.

در آن دوره، این جایزه به فیلم «تک تیرانداز» اهدا شد که ابراهیم اصغری، سینماگر مشهدی، تهیه کنندگی آن را برعهده داشت. علاوه بر این دو سیمرغ، عادل تبریزی هم با اولین ساخته اش یعنی «گیجگاه»، شانس کسب جایزه از جشنواره سی ونهم را داشت، اما درنهایت با یک نامزدی در بخش بهترین فیلم اول به کار خود پایان داد.

تک سیمرغ جشنواره سی وهشتم برای مشهدی‌ها

دستاورد سی وهشتمین جشنواره فیلم فجر برای هنرمندان مشهدی فقط یک سیمرغ بود. در این دوره، نیما جاویدی، فیلم ساز خراسانی که به صورت مشترک با مجید مجیدی فیلم نامه فیلم «خورشید» را نوشته بود، توانست سیمرغ بهترین فیلم نامه را به دست آورد؛ اثری درباره کودکان کار که در زمان مقرر به جشنواره نرسید ولی درنهایت برخلاف قوانین جشنواره در جدول اکران قرار گرفت و اتفاقا موفق به کسب چند جایزه هم شد.

در دوره سی وهشتم، هنرمندان دیگری از مشهد هم حضور داشتند، اما هیچ کدام به اندازه کافی خوب نبودند تا نظر هیئت داوران را حتی برای نامزدی در بخش‌های مختلف جلب کنند؛ برای مثال در آن سال، ساعد سهیلی نقش عبدالمالک ریگی را در فیلم «روز صفر» ایفا کرده بود، بهروز شعیبی فیلم «روز بلوا» را ساخته بود و غلام رضا موسوی، تهیه کنندگی فیلم «قصیده گاو سفید» را برعهده داشت.

درخشش در سی وهفتمین دوره

در سی وهفتمین دوره جشنواره فیلم فجر، آثاری به یادماندنی از هنرمندان مشهدی روی پرده سینما‌ها رفتند؛ آثاری که بعد از گذشت ۶ سال همچنان در ذهن علاقه‌مندان سینما باقی مانده‌اند. در این دوره که فیلم‌های قدرتمندی، چون «شبی که ماه کامل شد»، «متری شیش ونیم» و «غلام رضا تختی» حضور داشتند، فیلم‌های «سرخپوست» به کارگردانی نیما جاویدی و «ماجرای نیم روز؛ رد خون» به تهیه کنندگی سیدمحمود رضوی توانستند در میان نامزد‌های بهترین فیلم قرار بگیرند؛ هرچند که درنهایت در رقابت با «شبی که ماه کامل شد»، شکست خوردند.

همچنین در این دوره، نیما جاویدی در بخش بهترین کارگردانی، نامزد دریافت سیمرغ شد و جایزه ویژه هیئت داوران را نیز از آن خود کرد. مشهدی‌ها در دوره سی وهفتم در بخش بهترین بازیگری مرد هم نماینده داشتند. در این بخش، حامد بهداد برای بازی در فیلم «قصر شیرین»، نامزد دریافت سیمرغ شده بود؛ سیمرغی که در پایان به هوتن شکیبا رسید.

پایان سی وششمین دوره با ۳ نامزدی

در سی وششمین دوره جشنواره فیلم فجر، محمد خزاعی و سیدمحمود رضوی، دو تهیه کننده شناخته شده مشهدی، به ترتیب با فیلم‌های «به وقت شام» و «دارکوب» توانستند در جمع نامزد‌های بهترین فیلم جای بگیرند. بهروز شعیبی هم که کارگردانی فیلم «دارکوب» را برعهده داشت، یکی از نامزد‌های بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر آن سال بود. درواقع فیلم او در دوره سی وششم، نامزد دریافت سیمرغ در ۱۰ رشته شده بود، اما درنهایت با کسب دو سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن و بهترین بازیگر مکمل مرد به کار خود پایان داد، با این حال می‌توان «دارکوب» را موفق‌ترین اثر شعیبی در جشنواره فیلم فجر دانست.

در دوره سی وششم رضا عطاران هم توانست برای بازی در فیلم کمدی «مصادره» که کارگردانش هم مهران احمدی از هنرمندان خراسانی بود، برای سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد نامزد شود؛ جایزه‌ای که درنهایت به امیر جدیدی رسید. عطاران امسال با فیلم «صددام» شانس کسب سیمرغ را دارد.

۳ سیمرغ از جشنواره سی و پنجم

یکی از دوره‌های خوب جشنواره فیلم فجر برای مشهدی‌ها را می‌توان دوره سی و پنجم دانست؛ دوره‌ای که سیدمحمود رضوی برای تهیه فیلم «ماجرای نیم روز»، سه سیمرغ بهترین فیلم، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و بهترین فیلم از نگاه ملی را به دست آورد. او حالا این شانس را دارد که با فیلم «موسی کلیم ا ... (ع)؛ به وقت طلوع» این جوایز را از آن خود کند.

در دوره سی وپنجم، ابراهیم ایرج زاد، کارگردان مشهدی، هم با اولین ساخته اش یعنی «تابستان داغ» حضور داشت. این فیلم اجتماعی در سیزده بخش مختلف ازجمله کارگردانی، نامزد دریافت سیمرغ شد ولی از این سیزده نامزدی فقط جوایز دو بخش بهترین فیلم برداری و تدوین را به دست آورد. ایرج زاد امسال با فیلم «شوهر ستاره» بختش را برای دریافت سیمرغ امتحان می‌کند.

ساعد سهیلی، بازیگر شناخته شده مشهدی، هم که امسال با فیلم «خدای جنگ» به جشنواره آمده بود، در دوره سی وپنجم توانست برای بازی در فیلم «گشت ۲» در بخش بهترین بازیگر مکمل مرد، نامزد دریافت جایزه شود.

در ادامه حتما بخوانید توضیحات نادر سلیمانی درباره حذف یک سکانس از فیلم صیاد

۲ سیمرغ جشنواره سی وچهارم برای هنرمندان جوان مشهد

رضا کیانیان و ساره بیات که امسال به ترتیب با فیلم‌های «بچه مردم» و «چشم بادومی» در جشنواره فیلم فجر حضور دارند و برای کسب سیمرغ به رقابت می‌پردازند، در دوره سی وچهارم هر دو نامزد دریافت جایزه شده بودند. کیانیان برای بازی در فیلم «کفش هایم کو» و ساره بیات برای بازی در فیلم «آاااادت نمی‌کنیم» در آن سال تحسین شدند و نامشان در میان نامزد‌های بخش‌های بهترین بازیگری نقش اول مرد و زن قرار گرفت.

در دوره سی وچهارم، سیدمحمود رضوی، سینماگر مشهدی، هم برای تهیه فیلم «خانه‌ای در خیابان چهل ویکم» نامزد دریافت سیمرغ بهترین فیلم نگاه نو شد؛ البته این جایزه را به دست نیاورد. اما در این دوره، دو سیمرغ به هنرمندان مشهدی رسید؛ سیمرغ بهترین کارگردانی بخش هنروتجربه از آن سروش محمدزاده برای فیلم «چهارشنبه» شد و سیمرغ بهترین کارگردانی انیمیشن هم به حامد کاتبی برای «در مسیر باران» رسید.

موفقیت «رخ دیوانه» در سی وسومین جشنواره فجر

فیلم ماجراجویانه «رخ دیوانه»، ساخته ابوالحسن داوودی، سینماگر مشهدی، با نامزدی در دوازده رشته در سی وسومین دوره جشنواره فیلم فجر، روز‌هایی به یادماندنی را برای این کارگردان رقم زد. «رخ دیوانه» در آن سال توانست پنج سیمرغ بلورین ازجمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را به دست آورد. ساعد سهیلی که یکی از بازیگران این فیلم بود، نیز در بخش بهترین بازیگر مکمل مرد، نامزد دریافت جایزه شد.

میترا حجار، دیگر هنرمند مشهدی، که در دوره سی وسوم جشنواره با فیلم «خداحافظی طولانی» حضور داشت، با بازی خود نظر هیئت داوران را جلب کرد و در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل زن، نامزد دریافت جایزه شد؛ جایزه‌ای که به او نرسید تا همچنان در کارنامه اش، یک سیمرغ برای بازی در فیلم «متولد ماه مهر» دیده شود.